Elektrikli Araçlar-1

Araçların CO2 emisyonunu azaltmak ve petrole olan ihtiyacı ortadan kaldırmak için neredeyse bütün otomobil firmaları elektrikli araç üretimine başladılar. Birçok ülke de önümüzdeki 10-30 yıl içerisinde içten yanmalı motorlu araçların kullanımını yasaklayacaklarını duyurdu. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda elektrik araç satışları artmaya devam edecek ve bu sektörde başarılı olan/olacak markalara yapılan yatırımlar da yatırımcısına kazanç sağlayacak diye düşünüyorum.

Burada elektrikli araç üreticileri dışında batarya üreticileri, batarya üretimi için gerekli hammaddeleri üreten şirketler, bataryaların geri dönüşümünü yapan şirketler, yenilenebilir enerji şirketleri vs’yi de araştırıp yazmaya çalışacağım. İlk önce elektrikli araçlar hakkında genel bilgiler, satış rakamları, market içindeki payından başlayarak bu seriye devam edeceğim. İlk başta lityum ile ilgili yazmak istedim fakat sonrasında elektrikli araçlara giriş yapıp diğer konulara sonraki yazılarda değinmeye karar verdim. Ayrıca Çin’li elektrik araç üreticilerini de takip etmeye çalışıyorum ve bazılarına yatırım yaptım. İleriki yazılarda ondan da bahsedeceğim.

Elektrikli araç satışları son yıllarda hızlı biçimde artarak ilk kez 2018 yılında 2 milyonu geçmiştir. 2020 yılında ise bu rakam 3.1 milyona çıkmıştır. 2020 yılında toplam satışların yaklaşık olarak %5’ini elektrikli araçlar oluşturmuştur. 2010 yılında 17 bin adet elektrikli araç yollarda iken 2019 yılında bu rakam 7.2 milyona çıkmıştır. Bunun rakamın %47’sini Çin, %25’ini Avrupa ülkeleri ve %20’sini Amerika oluşturmaktadır.

Elektrikli araçların adaptasyonu kısmen hükümetler tarafından yürütülen politika ve düzenlemeler vasıtasıyla desteklenmesine rağmen, elektrikli araçların toplam market içindeki payı %1’den azdır. Elektrikli araç oranı en yüksek ülke, 2019 itibari ile %13 ile Norveç iken, bunu %4.4 ile İzlanda takip etmektedir.

Ulaşım sektöründe petrole bağımlılık yüksek oranda devam etmektedir. Karbon emisyonunun ve hava kirliliğinin %25’i ulaşım sektörü kaynaklıdır. Elektrikli ulaşım deyince sadece dört tekerli araçlar düşünülmemelidir. Bunun dışında, elektrikli bisikletler, scooterlar, 3 tekerli araçlar, düşük hızlı elektrikli araçlar, elektrikli otobüsler, elektrikli kamyonlar, elektrikli gemiler, elektrikli uçakların kullanımı da yıllar içinde artacaktır. Yani gelecekte bu alanlarda üretim yapan şirketleri bulup, bunlara yatırım yapmak için hala zaman var.

Elektrikli araçlar, içten yanmalı motorlu araçlara göre 3 ile 5 kat daha fazla enerji verimine sahiptir. Elektrik ihtiyacı petrol dışında farklı kaynaklardan da elde edilebileceği için, elektrikli araçlar ülkelerin petrole olan bağımlılığının azaltmasında önemli rol alacaktır. Elektrikli araçlar hava kirliliğinin azaltılması açısından da önemlidir. Büyük nüfuslara sahip şehirlerde ulaşım araçları nedeniyle artan hava kirliliğini azaltmada etkili olacaktır. Ayrıca elektrikli araçlar daha sessiz olduğundan gürültü kirliliğinin azaltılmasına da katkı sağlayacaktır.

Elektrikli araç edinmeyi düşünen kullanıcıların en büyük endişesi aracın menzili ile alakalıdır. Menzil de bataryanın kapasitesi yani birim hacim ya da ağırlıkta depolayabildiği enerji miktarı ile alakalıdır. Elektrikli araçlarda ağırlık ve alan sınırlı olduğundan daha yüksek enerji depolayabilen bataryalı araçlar daha uzun mesafeler katedebilir. 2012 yılı ile karşılaştırıldığında, batarya kapasitesinde %100’lük artış sağlanmıştır.

Menzil dışında diğer önemli olan faktör ise şarj olma süresidir. Elektrikli araçların tamamen şarj olması için uzun saatler gerekmektedir. Şehir içi kullanımda akşamdan aracı şarj etmeniz yeterli menzili sağlayacakken, uzun yol katetmek istediğiniz zaman ise aracın şarjı sorun yaratabilir.

Elektrikli araçların, içten yanmalı motorlu araçlara göre artısı operasyon maliyetlerinin daha düşük olmasıdır. Fakat elektrikli araçların fiyatını yukarı taşıyan ve adaptasyonunun önündeki en büyük engel ise batarya maliyetlerinin daha yüksek olmasıdır. Batarya maliyetleri düştükçe de elektrikli araçların fiyatları da daha uygun seviyelere düşecektir. Üretim miktarlarının artması ve yapılan bazı iyileştirmeler ile maliyetler biraz daha düşürülebilir fakat asıl olarak maliyetin düşürülmesi, hammadde alanında yapılacak yeni buluşlara bağlıdır. Tüm bu gelişmeler sayesinde batarya maliyetleri de 2010 yılından bu yana %85 oranında düşürülmüştür. EV araçların batarya ömrü 15 yıl olarak belirlenmiştir. Bu ömür sonunda, bataryanın orijinal kapasitesinin %80’in altına düşeceği öngörülür.

2020 yılında en çok satan otomobil üreticileri :

Sıralama	Marka
1	Tesla
2	Volkswagen
3	BYD
4	BMW
5	Renault
6	Mercedes
7	Volvo
8	Audi
9	Hyundai
10	Kia
11	SGMW
12	SAIC
13	Peugeot
14	Nissan
15	GAC
16	Toyota
17	Ford
18	Mitsubishi
19	Porsche
20	NIO

2020 yılında en çok satan araç modelleri :

Model	Satış Adedi (Yaklaşık)
Tesla Model 3	240 bin
Renault Zoe	65 bin
Tesla Model Y	42 bin
Hyundai Kona EV	40 bin
Nissan Leaf	37 bin
VW e-Golf	33 bin
Wuling HongGuang Mini EV	32 bin
Audi e-Tron	32 bin
GAC Aion S	31 bin
BYD Qin Pro EV	30 bin

Piyasa değerlerine göre baktığımızda sadece elektrik araç üreten ve daha yeni diyebileceğimiz markalar, köklü otomobil üreticilerine göre daha yüksek piyasa değerlerine ulaşmışlardır.